INTERVIEW Art Wutthinan Srisayam over Pap
Pap (9+) is een researchwerk van danser, choreograaf en maker Art Wutthinan Srisayam. Onderdeel van From here onwards, een gezamenlijk project van Maas theater en dans, What You See Festival en Jonge Harten. Zij nodigden drie theatermakers uit om te experimenteren met nieuw werk voor kinderen en jongeren. Elk van deze makers onderzoekt op een eigen manier. Art kijkt naar zijn rol binnen het gezin. In dit interview vertelt Art meer over Pap.
Wat gaat Pap over?
Pap gaat over papa en over eten. Het is een onderzoek of ik door te koken dichterbij mijn vader kan komen. En ik wil uitzoeken hoe ik tegelijkertijd kan performen én koken.
Waarom wilde je een voorstelling maken over je vader?
Mijn vader is overleden toen ik 10 jaar was. Ik herinner hem vooral als een strenge en boze man. Vanaf het moment dat ik als puber vanuit Thailand in Nederland aankwam, heb ik amper nog aan hem gedacht. Tot ik in 2023 meespeelde in de voorstelling Maas speelt Maas, waar een fragment van de voorstelling Staal (2011) in voorkwam. Deze voorstelling ging over vaderschap en dit maakte iets in mij wakker.
Wat heeft dit met je gedaan?
Ik besefte mij dat ik in coronatijd een brief had geschreven aan mijn vader, in de hoop hem beter te begrijpen. Door het schrijven van die brief zag ik in dat hij geen makkelijk leven had. En ook dat het lastig was toen ik in zijn leven kwam. In 2023 kwam ik zo op het idee om een voorstelling te maken over mijn relatie met mijn vader. Een zoektocht naar mijn vader, en tegelijkertijd het vinden van een stukje in mijzelf. Voorafgaand aan dit project ben ik dan ook naar Thailand gegaan om de familie van mijn vader te bezoeken.
Hoe was het om in Thailand te zijn?
Het was confronterend en emotioneel, maar ik kreeg ook dierbare herinneringen terug: de momenten dat mijn vader mij leerde koken.
Is zo het idee ontstaan om je kookfornuis op het podium te zetten?
Ja, toen ik terugdacht aan de momenten met mijn vader en ik in de keuken stonden, heb ik gelijk decorontwerper Calle de Hoog opgebeld. ‘Ik ga koken!’ zei ik. En zo ontstond de zoektocht hoe ik performen samen kan laten gaan met koken. Als ik kook, voelt mijn vader zo comfortabel en dichtbij.
Wat ga je koken tijdens Pap?
De titel Pap geeft dit al een beetje weg. Het moet een gerecht zijn dat verwarmend is en zacht. Naast koken wil ik ook onderzoeken wat een ingrediënt op kan roepen. Welke emotie gaat er schuil achter een geur, textuur of geluid? In de Thaise keuken wordt vaak een vijzel gebruikt. Dit geluid is intens en heftig. Er komt veel energie vrij. Dit vertaalt zich naar een verhaal, of naar iets wat in relatie staat tot mijn vader.
Wat hoop je dat dit project jou brengt?
Ik hoop dat dit project eraan bijdraagt dat ik steeds meer kan denken vanuit de liefde die mijn vader mij heeft gegeven. En dat dit een bron kan zijn om hem te troosten. Want troost heeft hij nooit gehad. Ik hoop hem op die manier iets terug te geven, ook al is hij er niet meer. Mijn vader zit in mij en zo verzacht die liefde ook iets in mijzelf. Eten verzacht letterlijk. Ik maak een gerecht, ik drink het op, die warmte vertaalt zich. Soms wens ik dat ik gerechten uit die tijd had ingevroren, ieder jaar een hapje. Ik probeer zijn gerechten na te maken, maar het is nooit hetzelfde. Had ik het maar opgeschreven, denk ik dan. Ik denk dat veel mensen dit zullen herkennen.
Hoe troost eten jou?
Koken en eten heeft met mijn roots te maken. In die zin kan eten heel intiem zijn. Bij heimwee ga ik als eerste koken; smaak en geur brengt mij terug naar mijn kern. Ik heb weleens de uitdrukking gehoord: je tong verraad altijd waar je vandaan komt. Dat voelt echt zo voor mij.
Hoe zou je jezelf als maker omschrijven?
Beweging is leidend in mijn werk. Ik ben altijd op zoek naar hoe ik iets zo fysiek mogelijk kan vertellen. Wel sta ik op een punt dat de vorm dans niet meer alles dekt en zoek ik naar meer mogelijkheden om iets persoonlijk te delen dat tegelijk heel herkenbaar is voor anderen. Veel van wat ik maak gaat over roots en mijn eigen ervaringen. Terug in Thailand voelde ik mij heel Westers. Ik had overal mijn mening klaar en ik keurde dingen af over de cultuur daar of mijn familie. Terwijl er gewoon heel veel manieren van leven zijn. Met die spagaat ben ik veel bezig.
Pap is op 19, 20 en 21 december te zien als onderdeel van From here onwards in het Maaspodium. Tickets: maastd.nl/fromhere